Metacognitief niveau
1. Algemeen
De doelstellingen voor de opname van een metacognitief luik zijn het bevorderen van de studeerbaarheid en van het studeerrendement op basis van metacognitieve regulatie strategieën: voorspellen, plannen, monitoren, evalueren. Dit zijn de vaardigheden die je kan stimuleren en in de hand werken via het leren maken; mindmaps en schema’s, studieplanning (planning in website), …. De effectiviteit van deze methodes en technieken is evidence based[1] en we wensen deze dan ook voor elke richting op een gelijke, objectieve manier weer te geven. We moeten immers beseffen dat de manier waarop we de omgeving opbouwen een direct effect heeft op de leerstrategie en leerresultaten van de studenten[2.
Naast de overtuigende, wetenschappelijk onderbouwde voordelen van een metacognitieve ondersteuning[1] voor de studenten (deze zijn immers meestal niet in staat tot complexe zelfregulatie met betrekking tot metacognitieve strategieën bij de overgang van het middelbaar naar het Hoger onderwijs[2]) is het voor de ontwerper van het e-Book ook noodzakelijk om te beseffen welke impact de vormgeving van het e-Book heeft op het onbewuste studiegedrag van de studenten. Daarnaast kunnen multidisciplinaire partners een grote rol spelen in de ontwikkeling van het theoretische materiaal[3] over de regulatiestrategieën,... Daarnaast kunnen deze partners hun eigen visie en tips geven in het kader van het online ontwerp van de cursus. Ter informatie nemen we onder punt 2 de 'leertips' op die kunnen worden uitgewerkt in de website, dit is slecht illustratief en niet limitatief (we denken verder nog aan: het voorzien van een advanced organiser, lege schema’s aanbieden die studenten kunnen invullen, een logboek, groepswerk, flipped classroom, een studieplanner…).
2. Concreet voorbeeld: Leertips
Er kunnen leertips meegegeven worden over het verwerken van de cursus. Dit kunnen algemene of specifieke leertips zijn, waarbij een aanzet wordt gegeven van hoe studenten (een welbepaald deel van) de leerstof kunnen aanpakken.
Voor ideeen met betrekking tot leertips verwijzen we graag naar de Denkwijzer van de UGent[1]
De doelstellingen voor de opname van een metacognitief luik zijn het bevorderen van de studeerbaarheid en van het studeerrendement op basis van metacognitieve regulatie strategieën: voorspellen, plannen, monitoren, evalueren. Dit zijn de vaardigheden die je kan stimuleren en in de hand werken via het leren maken; mindmaps en schema’s, studieplanning (planning in website), …. De effectiviteit van deze methodes en technieken is evidence based[1] en we wensen deze dan ook voor elke richting op een gelijke, objectieve manier weer te geven. We moeten immers beseffen dat de manier waarop we de omgeving opbouwen een direct effect heeft op de leerstrategie en leerresultaten van de studenten[2.
Naast de overtuigende, wetenschappelijk onderbouwde voordelen van een metacognitieve ondersteuning[1] voor de studenten (deze zijn immers meestal niet in staat tot complexe zelfregulatie met betrekking tot metacognitieve strategieën bij de overgang van het middelbaar naar het Hoger onderwijs[2]) is het voor de ontwerper van het e-Book ook noodzakelijk om te beseffen welke impact de vormgeving van het e-Book heeft op het onbewuste studiegedrag van de studenten. Daarnaast kunnen multidisciplinaire partners een grote rol spelen in de ontwikkeling van het theoretische materiaal[3] over de regulatiestrategieën,... Daarnaast kunnen deze partners hun eigen visie en tips geven in het kader van het online ontwerp van de cursus. Ter informatie nemen we onder punt 2 de 'leertips' op die kunnen worden uitgewerkt in de website, dit is slecht illustratief en niet limitatief (we denken verder nog aan: het voorzien van een advanced organiser, lege schema’s aanbieden die studenten kunnen invullen, een logboek, groepswerk, flipped classroom, een studieplanner…).
2. Concreet voorbeeld: Leertips
Er kunnen leertips meegegeven worden over het verwerken van de cursus. Dit kunnen algemene of specifieke leertips zijn, waarbij een aanzet wordt gegeven van hoe studenten (een welbepaald deel van) de leerstof kunnen aanpakken.
Voor ideeen met betrekking tot leertips verwijzen we graag naar de Denkwijzer van de UGent[1]
We denken onder andere aan:
- Doe-opdrachten
- Maak een schema van…. Geef de termen aan die ze moeten vergelijken
- Opdracht: "Geef de inhoudstafel met betrekking tot een bepaald, overkoepeld thema moest u een boek moeten schrijven hierover"
- Vul de relevante begrippen in
- Lees wat extra informatie over een zeer moeilijk kernbegrip
- Algemene leertips bv.: studeer in een goed verluchte, goed verlichte kamer, start tijdig met het herhalen van je leerstof, een goed schema maak je zo,….
- ....
[1] Ugent, 2014, DenkWijzer, http://www.opleidingen.ugent.be/studiekiezer/nl/brochure/denkwijzer.pdf, 29 oktober 2014
[1] Veel onderzoek over, enkele illustraties: Jacobse, A. E., van den Berg, M., Hoekstra, R., & Harskamp, E. G. Vraaggestuurd Lezen met een Computerprogramma met Metacognitieve Hints, http://www.kennisnet.nl/uploads/tx_kncontentelements/Video_-_Jacobse_Vraaggestuurd_lezen_.def.pdf ; Vermetten, Y. J., Lodeweijks, H. G., & Vermunt, J. D., 1999, Een structureel model over de relaties tussen leeropvattingen, regulatie en cognitieve verwerking. Tijdschrift voor Onderwijsresearch- 1, 8-20; Van Steenbrugge, H., Van Keer, H., & Valcke, M. Begrijpend lezen en schematiseren. De impact van het leren maken van schema’s op metacognitie tijdens begrijpend lezen, masterproef; Veenman V.J., Verheij, J., Technical students' metacognitive skills: relating general vs. specific metacognitive skills to study success, Learning and Individual Differences, Volume 13- 3, 259-272; Vos, H., 2002, Kennis over het uitbreiden van kennis: Metacognitieve elementen in het onderwijs. In: Kennis ontwikkelen : 22e landelijke dag studievaardigheden. IVLOS, Utrecht, pp. 129-148.
[2] Hubers, S. T. T., 2003, Individuele leertheorieën en het leren onderzoeken in de tweede fase. Technische Universiteit Eindhoven, doctoraat.
[1] Veenman V.J., Verheij, J., Technical students' metacognitive skills: relating general vs. specific metacognitive skills to study success, Learning and Individual Differences, Volume 13- 3, 259-272.
[2] Herman, J., 2013, De zelfregulerende leerstrategieën van jonge leerlingen in kaart gebracht, en de relatie tot leerprestaties, masterproef.
[3] Kessel, N., 2013, Hints ter bevordering van metacognitieve vaardigheden; http://essay.utwente.nl/64498/1/Kessel%20van%20N.%20-%20S0173819%20-%20bacherlorscriptie.pdf.